Przywództwo to przede wszystkim ustalanie celów i ich realizowanie, zarówno na poziomie firmy, jednostek biznesowych, jak i poszczególnych zespołów.
Nowoczesne i efektywnie działające firmy, takie jak Google, LinkedIn, Twitter, czy Dropbox do zwinnego zarządzania celami stosują metodę OKR: Objective Key Results. Także coraz więcej polskich firm zaczyna stosować OKR-y. Sam w ciągu ostatnich 3 lat brałem udział we wprowadzeniu OKR-ów w kilku zupełnie różnych organizacjach, a obecnie także wspomagam duży software-house przy wprowadzaniu OKR-ów.
Uważam bowiem, że metoda OKR to naprawdę efektywna metoda zwinnego zarządzania celami: ich definiowania (planowania), krótkookresowego przeglądania oraz okresowego (np. kwartalnego) podsumowywania i zbierania wniosków na kolejne okresy planistyczne, bardzo dobrze pasująca do świata zmienności i niepewności, czyli do świata VUCA.
Jest tylko jeden haczyk: metoda OKR jest łatwa do zrozumienia, a dużo trudniejsza do wprowadzenia. Dlaczego?
W tym tekście zajmę się pierwszą częścią powyższego zdania: „łatwa do zrozumienia”. Druga cześć będzie tematem kolejnego tekstu.
Co to są OKR-y i do czego służą?
OKR to metoda zwinnego zarządzania celami firmy. Obejmuje wspólne (tj. zarówno przez kadrę zarządzającą, jak i zespoły i pracowników w tych zespołach) określanie celów, czyli ich planowanie, krótko-okresowe (np. cotygodniowe, lub co 2-tygodniowe) przeglądanie i analizowanie stopnia ich realizacji oraz okresowe (zwykle kwartalne) podsumowanie pod kątem stopnia ich realizacji, jak i ustalania celów na kolejny okres.
Cele w metodzie OKR związane są z wprowadzaniem w firmie „nowości”, tj. nowych produktów, nowych metod pracy, nowych rozwiązań organizacyjnych, czyli wyjścia „out-of the-box” dotychczasowego jej funkcjonowania. Służą więc realizacji ambitnych celów rozwojowych.
Trzy zasadnicze składniki metody OKR to:
- Formuła definiowania celu, czyli zarówno O, KR, jak i tzw. akcji
- Proces OKR-owy, obejmujący ustalanie celów rocznych, celów okresowych (zwykle kwartalnych), realizacja akcji, przeglądanie stopnia realizacji celów oraz okresowe podsumowania
- Zwinny mind-set, niezbędny do wprowadzenia tej metody w życie.
Trzy podstawowe elementy formuły OKR-ów to:
- O: Osiągnięcie (ang. Objective) – ambitne, inspirujące i niemierzalne osiągnięcie, czyli inaczej mówiąc: stan do osiągnięcia,
- KR: Kluczowy Rezultat (ang. Key Result), czyli mierzalny rezultat, opisany konkretnym miernikiem, umożliwiający odpowiedź na pytanie: po czym poznamy że zrealizowaliśmy Osiągnięcie.
Dla każdego O zwykle określanych jest kilka Kluczowych Rezultatów (KR); można powiedzieć, że te różne KR-y są różnymi perspektywami/spojrzeniami na dany cel - Akcje lub działania (ang. Actions), które mają prowadzić do uzyskania rezultatu, czyli KR
Cel to: O (czyli Osiągnięcie) i związane z tym osiągnięciem Kluczowe Rezultaty (KRy) oraz Akcje, prowadzące do rezultatu.
Co jeszcze potrzebuje metoda OKR?
Ważne jest także to, że metoda OKR potrzebuje niejako „na wejściu” jednego, istotnego elementu. Jest nim strategia firmy, działu lub danej jednostki. Bo jak pewnie widać z powyższego opisu OKR-ów, nie mogą one „wisieć w próżni”. Przecież cele roczne powinny służyć i być powiązane z konkretnym celem wyższego poziomu, czyli celem strategicznym.
Ważna jest w tej metodzie liczba poszczególnych elementów.
Otóż Osiągnięć (O: Objective) nie powinno być – dla danej jednostki definiującej OKR-y – więcej niż circa 2-3, co umożliwia koncentrację na faktycznie najważniejszych.
Dla każdego Osiągnięcia nie powinno być – dla danej jednostki definiującej OKR-y – więcej niż circa 4 Kluczowe Rezultaty (KR), czyli 4-ry różne perspektywy spojrzenia na osiągnięcie (np. finansowa, rozwojowa, ludzi, klienta).
Dla każdego Kluczowego Rezultatu (KR) trzeba określić kilka akcji (A: action). Ale uwaga: ponieważ metoda OKR to zwinne zarządzanie celami, to na daną chwilę określamy kilka najefektywniejszych z tych akcji, a nie robimy tzw. „big up-front planning”.
Było to łatwe do zrozumienia? Ależ oczywiście.
Schody zaczną się – jak mawiał generał Wieniawa-Długoszowski – przy wprowadzeniu metody OKR w firmie. Ale o tym opowiadam w kolejnym tekście